polska fundacja dzieci i młodzieży
life skills - trening umiejętności społecznych
Polska edycja programu Life Skills - Trening Umiejętności Społecznych, realizowana przez Polską Fundację Dzieci i Młodzieży, jest częścią międzynarodowego programu realizowanego przez International Youth Foundation (Międzynarodowa Fundacja Młodzieży), dzięki dotacji od GE Foundation oraz Wrigley Foundation.
W Europie program prowadzony jest równocześnie w Polsce, Rosji i na Węgrzech, na świecie także w Indiach, Meksyku oraz w Maroko. W Polsce program realizowany jest w szkołach zawodowych i technikach w Gdańsku, Łodzi i w Poznaniu.
Celem programu jest rozwinięcie wśród młodzieży umiejętności, które w dalszej perspektywie zwiększą możliwości młodych ludzi na znalezienie miejsca na rynku pracy, a także wpłyną pozytywnie na jakość życia osobistego.
Komponenty Programu
Program składa się z dwóch części.
Pierwsza część, teoretyczna, to cykl 33 lekcji, podczas których uczniowie szkoleni są w trzech obszarach Umiejętności Życiowych (Life Skills):
• Rozwój osobisty, rozumiany jako umiejętność adekwatnej oceny własnych zasobów, stawiania celów, umiejętności przywódczych;
• Rozwiązywanie problemów, rozumiane jako umiejętności komunikacyjne, budowanie porozumienia, zarządzanie konfliktem;
• Rozwój umiejętności pracowniczych, rozumiany jako umiejętność pracy w grupie, etyka pracy, zdolność oceny i podejmowania ryzyka, zarządzanie projektem, czasem i finansami.
Przykładowe tematy lekcji: Zarządzanie emocjami, Rozumienie i wykonywanie poleceń, Szacunek do siebie i innych, Jak zrobić dobre pierwsze wrażenie?, Zarządzanie projektem, Rozpoznawanie i odpowiadanie na mobbing, Stać się dobrym członkiem zespołu, Prawa pracownika.
Druga część, praktyczna, to realizacja projektów młodzieżowych, stworzonych przez uczniów w trakcie trwania programu, aby także w praktyce mogli nauczyć się pracy w grupie oraz pracy metodą projektu. Realizując projekty wedle własnych pomysłów, w grupach minimum 5-osobowych, młodzi ludzie nie tylko zdobywają umiejętności życiowe, będące celem programu, ale i pomagają innym żyć lepiej i ciekawiej. Projekt zakłada zaangażowanie nie tylko społeczności szkolnej, ale także lokalnej (rodziny uczniów, lokalne świetlice, domy dziecka, kluby itp.). Zgodnie z hasłem „Samodzielni, ale nie samotni”, które przyświeca działaniom Polskiej Fundacji Dzieci i Młodzieży, projekty są realizowane przez ich autorów samodzielnie, ze wspierającą osobą dorosłą (nauczycielem), która czuwa nad przebiegiem prac.
Do chwili obecnej zrealizowano projekty na łączną kwotę ponad 115 000 zł, na które dotacje przyznaje Polska Fundacja Dzieci i Młodzieży (jeden projekt może kosztować maksymalnie 500 zł). W ramach projektów między innymi w jednej z gdańskich szkół powstało studio nagrań, skonstruowano prototyp rowerowej ładowarki do telefonów komórkowych, zorganizowano warsztaty fotograficzne zakończone wystawami, organizowano zajęcia dla dzieci z domów dziecka.
Uczestnicy programu
Do maja 2009 roku w trzech edycjach programu do prowadzenia zajęć przygotowano merytorycznie i metodycznie 146 nauczycieli. Dotychczas programem objętych zostało oko 4000 uczniów w ponad 30 szkołach zawodowych i technikach w Łodzi, Poznaniu i w Gdańsku. Docelowo programem objętych zostanie 7 000 uczniów, zajęcia dla nich będzie prowadzić 210 pedagogów.
Działania
W celu gruntownego przygotowania nauczycieli do realizacji programu, opracowane zostały cykle szkoleniowe wprowadzające do programu Life Skills – Trening Umiejętności Społecznych. Każdy nauczyciel uczestniczący w programie otrzymuje zestaw pomocy dydaktycznych, zawierający między innymi scenariusze 33 lekcji, materiały pomocne w prowadzeniu zajęć w grupach oraz zestaw trenerski – tak więc każdy nauczyciel przystępujący do realizacji programu jest w pełni wyposażony w niezbędne narzędzia oraz wiedzę merytoryczną.
Bezpłatne szkolenia dla nauczycieli, przygotowujące ich metodycznie i merytorycznie do prowadzenia zajęć, odbywają się w dwóch turach – pod koniec września i na początku października. Przeszkoleni nauczyciele zaczynają prowadzenie zajęć w październiku, w trybie pozalekcyjnym, dla chętnych grup uczniów.
Jakie korzyści płyną dla uczestników programu?
Wyniki ewaluacji drugiej edycji programu realizowanej w latach 2007 – 2008 wykazują, że wśród uczniów wzrosły wszystkie mierzone umiejętności: komunikacja, rozwiązywanie konfliktów, aktywność społeczna, współpraca w grupie, twórcze myślenie, krytyczne myślenie, podejmowanie decyzji, empatia, zarządzanie emocjami, szacunek, odpowiedzialność oraz pewność siebie.
Uczniowie deklarują też wyższy poziom optymizmu (ogólnie i dotyczącego życia zawodowego), zmieniła się ich wizja własnej przyszłości.
Natomiast w opinii nauczycieli:
- zajęcia sprawiły, że uczniowie radzą sobie lepiej w szkole (43%)
- zajęcia bardzo pomogły uczniom w życiu (50% zdecydowanie tak, 50% tak)
- program jest bardzo skuteczny w pracy z młodzieżą (43% zdecydowanie tak, 57% tak)
Uczniowie mają szansę na zdobycie takich umiejętności jak planowanie, umiejętności pracownicze, umiejętność rozwiązywania problemów i konfliktów oraz określanie własnej przyszłości. Mają również okazję zrozumieć i doświadczyć znaczenia świadomego planowania własnej przyszłości. Ponadto biorą udział w planowaniu i realizacji projektów, które pomogą im zrozumieć lokalne środowisko i umożliwią kompleksowy rozwój nabytych umiejętności. Program przewiduje współzawodnictwo grup młodzieży biorącej udział w programie, zachęcające młodych ludzi do aktywności, wzmacniające motywację do nauki.
Nauczyciele zyskują znajomość nowych metod pracy z uczniem, które znajdują zastosowanie także podczas regularnych lekcji. Deklarują też znaczną poprawę relacji z uczniami. Uczniowie uczestniczący w programie otrzymają certyfikat. Również szkoła i nauczyciele prowadzący zajęcia zostaną uhonorowani certyfikatem po zakończeniu realizacji programu.
Szkoły biorące udział w programie w latach 2006 – 2009:
1. I Liceum Ogólnokształcące w Gdańsku
2. Szkoły Elektryczne i Elektroniczne w Gdańsku
3. Zespół Szkół Budowlano – Architektonicznych w Gdańsku
4. Zespół Szkół Energetycznych w Gdańsku
5. Zespół Szkół Samochodowych w Gdańsku
6. Zespół Szkół Budownictwa Okrętowego w Gdańsku
7. Zespół Szkół Łączności w Gdańsku
8. Państwowe Szkoły Budownictwa w Gdańsku
9. Szkoły Okrętowe i Ogólnokształcące "Conradinum" w Gdańsku
10. Zespół Szkół Inżynierii Środowiska Centrum Kształcenia Ustawicznego w Gdańsku
11. Zespół Szkół Licealnych i Policealnych - LO nr XV w Gdańsku
12. VI Liceum Ogólnokształcące w Gdyni
13. Zespół Szkół Chłodniczych i Elektronicznych w Gdyni
14. Zespół Szkół Mechanicznych w Gdyni
15. Zespół Szkół Zawodowych nr 2 w Gdyni
16. Zespół Szkół nr 1 we Władysławowie
17. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w Wejherowie
18. Zespół Szkół Gospodarki Żywnościowej i Agrobiznesu w Lęborku
19. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 4 w Słupsku
20. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Miastku
21. IX Liceum Ogólnokształcące w Łodzi
22. XXIV Liceum Ogólnokształcące w Łodzi
23. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 3 w Łodzi
24. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 5 w Łodzi
25. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 6 w Łodzi
26. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 8 w Łodzi
27. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 9 w Łodzi
28. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 10 w Łodzi
29. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 13 w Łodzi
30. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 17 w Łodzi
31. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 3 w Kutnie
32. Centrum Kształcenia Ustawicznego w Wolborzu
33. Zespół Szkół Handlowych w Poznaniu
W Europie program prowadzony jest równocześnie w Polsce, Rosji i na Węgrzech, na świecie także w Indiach, Meksyku oraz w Maroko. W Polsce program realizowany jest w szkołach zawodowych i technikach w Gdańsku, Łodzi i w Poznaniu.
Celem programu jest rozwinięcie wśród młodzieży umiejętności, które w dalszej perspektywie zwiększą możliwości młodych ludzi na znalezienie miejsca na rynku pracy, a także wpłyną pozytywnie na jakość życia osobistego.
Komponenty Programu
Program składa się z dwóch części.
Pierwsza część, teoretyczna, to cykl 33 lekcji, podczas których uczniowie szkoleni są w trzech obszarach Umiejętności Życiowych (Life Skills):
• Rozwój osobisty, rozumiany jako umiejętność adekwatnej oceny własnych zasobów, stawiania celów, umiejętności przywódczych;
• Rozwiązywanie problemów, rozumiane jako umiejętności komunikacyjne, budowanie porozumienia, zarządzanie konfliktem;
• Rozwój umiejętności pracowniczych, rozumiany jako umiejętność pracy w grupie, etyka pracy, zdolność oceny i podejmowania ryzyka, zarządzanie projektem, czasem i finansami.
Przykładowe tematy lekcji: Zarządzanie emocjami, Rozumienie i wykonywanie poleceń, Szacunek do siebie i innych, Jak zrobić dobre pierwsze wrażenie?, Zarządzanie projektem, Rozpoznawanie i odpowiadanie na mobbing, Stać się dobrym członkiem zespołu, Prawa pracownika.
Druga część, praktyczna, to realizacja projektów młodzieżowych, stworzonych przez uczniów w trakcie trwania programu, aby także w praktyce mogli nauczyć się pracy w grupie oraz pracy metodą projektu. Realizując projekty wedle własnych pomysłów, w grupach minimum 5-osobowych, młodzi ludzie nie tylko zdobywają umiejętności życiowe, będące celem programu, ale i pomagają innym żyć lepiej i ciekawiej. Projekt zakłada zaangażowanie nie tylko społeczności szkolnej, ale także lokalnej (rodziny uczniów, lokalne świetlice, domy dziecka, kluby itp.). Zgodnie z hasłem „Samodzielni, ale nie samotni”, które przyświeca działaniom Polskiej Fundacji Dzieci i Młodzieży, projekty są realizowane przez ich autorów samodzielnie, ze wspierającą osobą dorosłą (nauczycielem), która czuwa nad przebiegiem prac.
Do chwili obecnej zrealizowano projekty na łączną kwotę ponad 115 000 zł, na które dotacje przyznaje Polska Fundacja Dzieci i Młodzieży (jeden projekt może kosztować maksymalnie 500 zł). W ramach projektów między innymi w jednej z gdańskich szkół powstało studio nagrań, skonstruowano prototyp rowerowej ładowarki do telefonów komórkowych, zorganizowano warsztaty fotograficzne zakończone wystawami, organizowano zajęcia dla dzieci z domów dziecka.
Uczestnicy programu
Do maja 2009 roku w trzech edycjach programu do prowadzenia zajęć przygotowano merytorycznie i metodycznie 146 nauczycieli. Dotychczas programem objętych zostało oko 4000 uczniów w ponad 30 szkołach zawodowych i technikach w Łodzi, Poznaniu i w Gdańsku. Docelowo programem objętych zostanie 7 000 uczniów, zajęcia dla nich będzie prowadzić 210 pedagogów.
Działania
W celu gruntownego przygotowania nauczycieli do realizacji programu, opracowane zostały cykle szkoleniowe wprowadzające do programu Life Skills – Trening Umiejętności Społecznych. Każdy nauczyciel uczestniczący w programie otrzymuje zestaw pomocy dydaktycznych, zawierający między innymi scenariusze 33 lekcji, materiały pomocne w prowadzeniu zajęć w grupach oraz zestaw trenerski – tak więc każdy nauczyciel przystępujący do realizacji programu jest w pełni wyposażony w niezbędne narzędzia oraz wiedzę merytoryczną.
Bezpłatne szkolenia dla nauczycieli, przygotowujące ich metodycznie i merytorycznie do prowadzenia zajęć, odbywają się w dwóch turach – pod koniec września i na początku października. Przeszkoleni nauczyciele zaczynają prowadzenie zajęć w październiku, w trybie pozalekcyjnym, dla chętnych grup uczniów.
Jakie korzyści płyną dla uczestników programu?
Wyniki ewaluacji drugiej edycji programu realizowanej w latach 2007 – 2008 wykazują, że wśród uczniów wzrosły wszystkie mierzone umiejętności: komunikacja, rozwiązywanie konfliktów, aktywność społeczna, współpraca w grupie, twórcze myślenie, krytyczne myślenie, podejmowanie decyzji, empatia, zarządzanie emocjami, szacunek, odpowiedzialność oraz pewność siebie.
Uczniowie deklarują też wyższy poziom optymizmu (ogólnie i dotyczącego życia zawodowego), zmieniła się ich wizja własnej przyszłości.
Natomiast w opinii nauczycieli:
- zajęcia sprawiły, że uczniowie radzą sobie lepiej w szkole (43%)
- zajęcia bardzo pomogły uczniom w życiu (50% zdecydowanie tak, 50% tak)
- program jest bardzo skuteczny w pracy z młodzieżą (43% zdecydowanie tak, 57% tak)
Uczniowie mają szansę na zdobycie takich umiejętności jak planowanie, umiejętności pracownicze, umiejętność rozwiązywania problemów i konfliktów oraz określanie własnej przyszłości. Mają również okazję zrozumieć i doświadczyć znaczenia świadomego planowania własnej przyszłości. Ponadto biorą udział w planowaniu i realizacji projektów, które pomogą im zrozumieć lokalne środowisko i umożliwią kompleksowy rozwój nabytych umiejętności. Program przewiduje współzawodnictwo grup młodzieży biorącej udział w programie, zachęcające młodych ludzi do aktywności, wzmacniające motywację do nauki.
Nauczyciele zyskują znajomość nowych metod pracy z uczniem, które znajdują zastosowanie także podczas regularnych lekcji. Deklarują też znaczną poprawę relacji z uczniami. Uczniowie uczestniczący w programie otrzymają certyfikat. Również szkoła i nauczyciele prowadzący zajęcia zostaną uhonorowani certyfikatem po zakończeniu realizacji programu.
Szkoły biorące udział w programie w latach 2006 – 2009:
1. I Liceum Ogólnokształcące w Gdańsku
2. Szkoły Elektryczne i Elektroniczne w Gdańsku
3. Zespół Szkół Budowlano – Architektonicznych w Gdańsku
4. Zespół Szkół Energetycznych w Gdańsku
5. Zespół Szkół Samochodowych w Gdańsku
6. Zespół Szkół Budownictwa Okrętowego w Gdańsku
7. Zespół Szkół Łączności w Gdańsku
8. Państwowe Szkoły Budownictwa w Gdańsku
9. Szkoły Okrętowe i Ogólnokształcące "Conradinum" w Gdańsku
10. Zespół Szkół Inżynierii Środowiska Centrum Kształcenia Ustawicznego w Gdańsku
11. Zespół Szkół Licealnych i Policealnych - LO nr XV w Gdańsku
12. VI Liceum Ogólnokształcące w Gdyni
13. Zespół Szkół Chłodniczych i Elektronicznych w Gdyni
14. Zespół Szkół Mechanicznych w Gdyni
15. Zespół Szkół Zawodowych nr 2 w Gdyni
16. Zespół Szkół nr 1 we Władysławowie
17. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w Wejherowie
18. Zespół Szkół Gospodarki Żywnościowej i Agrobiznesu w Lęborku
19. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 4 w Słupsku
20. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Miastku
21. IX Liceum Ogólnokształcące w Łodzi
22. XXIV Liceum Ogólnokształcące w Łodzi
23. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 3 w Łodzi
24. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 5 w Łodzi
25. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 6 w Łodzi
26. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 8 w Łodzi
27. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 9 w Łodzi
28. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 10 w Łodzi
29. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 13 w Łodzi
30. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 17 w Łodzi
31. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 3 w Kutnie
32. Centrum Kształcenia Ustawicznego w Wolborzu
33. Zespół Szkół Handlowych w Poznaniu